2024 Kira Geliri Beyanında Dikkat Edilmesi Gerekenler
2024 Kira Geliri Beyanında Dikkat Edilmesi Gerekenler
2024 yılında elde edilen kira geliri, 33 bin liralık istisna tutarını aşıyorsa beyanname verilmesi gerekiyor. 2 Nisan’a kadar bu işlem yapılmalı. Kiracıların verdiği bilgiler ve tapu, banka, sigorta kuruluşlarından sağlanan verilerle evin kirada olup olmadığı tespit edilebiliyor. Kira beyannamesi doldururken ‘getiri’ ve ‘götürü’ gider yöntemlerinden biri tercih ediliyor.
Götürü gider yöntemi tercih edildiğinde, istisna tutarı çıkarıldıktan sonra kalan tutardan yüzde 15 daha indirim yapılması sağlanıyor. Gerçek gider yöntemiyle ise evle ilgili yapılan asansör, yalıtım, kombi, ankastre masrafları kira gelirinden indirilebiliyor. Ayrıca ev krediyle alınmışsa, faiz ödemeleri de gider olarak gösterilebiliyor.
Kredi, Ev Değeri, Masraf
Ev, 2020’den sonra alındıysa, evin satın alma bedelinin yüzde 5’i gider olarak hesaba dahil ediliyor. Bu durum, birçok giderin ödenecek vergi tutarını aşağı çekmesini sağlıyor. Konuta yapılan harcamaların dışında, mülk sahibinin kendisi, eşi ve çocukları için yaptığı bazı harcamalar da gider olarak gösterilebiliyor. Bu harcamalar, mülk sahiplerinin vergi yükünü hafifletiyor.
‘Hazirbeyan.gib.gov.tr’ internet adresine girildiğinde, beyanname ekranında ‘istisna’, ‘gider’ gibi bölümlere yazılan her bir tutar, kira gelirinin düşmesini sağlıyor. Eğitim, sağlık ve hayat sigortası gibi harcamalar, beyanname doldururken dikkat edilmesi gereken önemli kalemler arasında yer alıyor.
Hazır Beyandaki Bölümlere Dikkat!
Sağlık, eğitim, sigorta gibi masraflar varsa, ‘getiri’ veya ‘götürü’ gider yönteminden birini seçerek hazır beyan sistemini doldurmak gerekiyor. Sayfayı aşağıya doğru kaydırdığınızda ‘Gelirden yapılacak indirimler’ bölümünü göreceksiniz. Bu bölüm altında ‘şahıs sigorta primleri’, ‘eğitim ve sağlık harcamaları’, ‘bağış yardımları’, ‘sponsorluk harcamaları’ gibi maddeler yer alıyor.
Her birinin karşısında bu harcamalara ilişkin ne kadar indirim yapılabileceği yazıyor. Eğitim harcaması indiriminde 18 yaş sınırı bulunuyor. Eğer üniversite eğitimi devam ediyorsa, 25 yaşın dolmaması gerekiyor. Kitap ve kırtasiye masrafları, servis ücretleri, kurs ücretleri, kreş ve özel yurt masrafları indirim konusu yapılabiliyor.
Belli Bir Tavan Var
Mükellefin kendisi, eşi ve çocukları için yapılan eğitim ve sağlık harcamaları, beyan edilen gelirin yüzde 10’unu aşamıyor. Burada bir sınırlama olsa da, giderlerin toplamı ödenecek vergiyi epey düşürüyor. Kira vergisi mükellefinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortalarına ödenen primlerin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve işsizlik gibi şahıs sigorta primlerinin yüzde 100’ü gelir matrahından indirilebiliyor.
İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin yüzde 15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını (2024 yılı için 240 bin 30 lira) aşamıyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) ödenen katkı paylarının indirim konusu yapılamadığı unutulmamalıdır.
Bağış ve Yardımlar
Kamu kurumlarına, kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara makbuz karşılığı yapılan bağışların bir kısmına (beyan edilecek gelirin yüzde 5’ine kadar) indirim imkanı tanınıyor. Kamu kurumlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi ve ibadethanelere ilişkin olarak yapılan harcamaların tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor.
Cumhurbaşkanlığınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı da vergiye tabi gelirden düşülebiliyor. Bu durum, mülk sahiplerinin vergi yükünü azaltmasına yardımcı oluyor.
İşte Sağlanan Fayda
Mülk sahibi, yıllık 220 bin lira kira geliri elde etmiş ve götürü gider yöntemini seçmiş olsun. Bu durumda önce 33 bin liralık istisna tutarı düşülecek. Kalan 187 bin liranın yüzde 15’i (28 bin 50 lira) götürü gider kuralı gereği indirilecek. Böylece istisna ve gider düşülmüş kira geliri 158 bin 950 lira olarak hesaplanıyor.
Bu kişinin eğitim, sağlık masrafları varsa, 158 bin 950 liranın yüzde 10’unu yani 15 bin 895 lirayı aşmayacak şekilde indirim yapma hakkı bulunuyor. Sonuç itibarıyla bu indirimleri düşen mülk sahibine çıkan vergi 19 bin 15 lira oluyor. Eğer bu harcamaların hiçbiri indirilmemiş olsaydı, ev sahibi 26 bin 962 lira vergi ödeyecekti.