2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri: Maliye Politikaları Üzerine Değerlendirme
2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri için oldukça hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak, bu düzenlemelerin etkileri 2025 yılından itibaren hissedilecek.
2025 yılı bütçe kanununa baktığımda, kurumlar vergisi ile ilgili değişikliklerden Maliye’nin yüksek bir beklentisi olmadığı sonucuna varıyorum. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış, 2023’ün aynı dönemine göre ise yüzde 30,5 azalmış. 2025 bütçesinde de kurumlar vergisi artış hedefi yüzde 30 olarak belirlenmiş. Bu durum, yapılan değişikliklere rağmen önemli bir artış beklenmediğini gösteriyor.
Orta Vadeli Program ve Hedefler
Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımda, maliye politikası hedeflerini yeterli görmüyorum. 2023 yılında yüzde 16,8 olarak gerçekleşen vergi yükü oranının Program döneminde yüzde 18 olması hedefleniyor. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek. Ayrıca, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edilecek.
Maliye Bakanı, bu hedefleri her açıklamasında vurguluyor. Orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması planlanıyor. Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecek.
2025 Beklentileri ve Radikal Kararlar
2025 beklentilerimi özetleyecek olursam, dolaysız vergilerin payını artırma hedefinin gerçekleşmesi zor görünüyor. Yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamadı. Zaten vergi denetimi ile vergi tahsilatı artırılmaz. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir.
Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır. Kapalı kapılar ardında yeni ek vergiler ve net aktif vergisi gibi olağanüstü düzenlemeler için hazırlık yapılmadığını umuyorum. Enflasyon düzeltmesi, gelir ve kurumlar vergisinde beklenen artışı sağlamadı, hatta önemli düşüşlere neden oldu.
Yeni Düzenlemeler ve Torba Yasa Beklentisi
2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa bekliyorum. Bu yasa, bazı istisna ve indirimleri kaldıracak veya daraltacak düzenlemeleri içerebilir. Özellikle KDV ile ilgili düzenlemeler yapılması muhtemel. “Af çıkar mı?” soruları sıkça soruluyor. Ancak eski paketlere benzer bir af çıkmayabilir, borç yapılanması şeklinde bir düzenleme yapılması daha olası.
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması şart. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar artmış durumda. Dava sayılarının artması bekleniyor. Bu nedenle, çıkarılması muhtemel yapılandırma yasasının kapsamına dava/uzlaşma/tarh aşamasındaki işlemlerin de dahil edilmesi isabetli olacaktır.
Maliye ve Sadeleşme İhtiyacı
Mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun var. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç var. Maliye, hangi konularda sadeleşme gerektiğini uyuşmazlık konularına bakarak kolayca tespit edebilir. Enflasyon düzeltmesi ve finansman gider kısıtlaması gibi konular öncelikli olarak ele alınmalıdır.
2025 yılında uygulamaya girecek yurt içi asgari kurumlar vergisinde geçmiş yıl zararlarının mahsubu gibi önemli sorunlar mevcut. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalmaya mahkumdur. Maliye, bu konuda ısrarından vazgeçmelidir.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için zorlu bir yıl oldu. 2025 yılının tüm vergi mükellefleri için sakin ve huzurlu geçmesini diliyorum. Vergi sisteminin ihtilafları kaldıracak kapasitede olmadığını unutmamak gerekir. Bu nedenle, gerekli düzenlemelerin bir an önce hayata geçirilmesi önemlidir.
Erdoğan Sağlam, Ankara'da doğdu. İstanbul Maliye Okulu'nda eğitim aldı ve ardından Ankara Üniversitesi İktisat Bölümü'nden mezun oldu. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığı Kurulu sınavını kazanarak yedi yıl Hesap Uzmanı olarak çalıştı. Özel sektöre geçtikten sonra uluslararası danışmanlık şirketlerinde görev aldı. Halen BDO Türkiye'de ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak çalışmaktadır.