Merkez Bankası'nın Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkisi
Merkez Bankası'nın Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkisi
Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirime beklentilere paralel 250 baz puanlık bir adımla devam etmesi, mevduat ve kredi faizlerine olan etkileri gündeme getirdi. Bankalar, mevduat faizlerine bu indirimleri anında yansıtırken, tüketici ve ticari kredi faizleri aynı oranda inmiyor. TCMB, politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5 seviyesine getirdi. Son üç ayda toplamda 750 baz puanlık bir indirim gerçekleştirilmiş oldu.
Faiz İndirimlerinin Mevduat Üzerindeki Etkisi
2024 Aralık ayında başlatılan faiz indirimleri sonucunda 32 günlük TL mevduat faizi, yüzde 50 seviyelerinden yüzde 40’lara kadar geriledi. Merkez Bankası’nın son faiz indirimi, TL mevduat faizlerinde 3 puanlık bir düşüşe yol açtı. Ancak, bu durum tüketici ve ticari kredi faizlerine yansımadı. Vatandaşlar, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kullanmaya devam ediyor.
Bankalar, hem büyüme sınırı hem de takipteki kredilerdeki artış dolayısıyla faizleri indirmeye istekli görünmüyor. Yüksek faiz ortamında nefes alamaz hale gelen reel sektör temsilcileri, faiz indirimlerini bekliyor. Bu durum, bankaların mevduat faizlerine anında yansıttığı indirimlerin, kredi faizlerine yansımamasıyla daha da belirginleşiyor.
Ticari Kredi Faizleri ve Beklentiler
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bankalar ticari kredi faizini düşürmek için ne bekliyor?” diyerek, bankaların ticari kredi faizlerini düşürme konusundaki isteksizliğine dikkat çekti. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ASO Başkanı Seyit Ardıç, finansman sorunun derinleştiğini belirterek, bankaların bir an önce ticari kredi faizini düşürmesini istedi. Bu durum, reel sektörün finansman ihtiyacını daha da zorlaştırıyor.
Merkez Bankası’nın politika faizi son üç ayda 7.5 puan inmiş oldu. Ancak, bankalar ticari kredi faizlerini aynı oranda indirmedi. Kredi kartı ve kredili mevduat faizleri ise son bir yıldır değiştirilmiyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan takibe düşen borçlar, kredi kartı kullanımına rağmen kredi kartlarında gecikme faizi aylık yüzde 5.05, kredili mevduat hesaplarında gecikme faizi ise yüzde 5.30 seviyesinde uygulanıyor.
Kredi Faiz Oranları ve Ekonomik Durum
Merkez Bankası haftalık faiz istatistiklerine göre, kredili mevduat hesapları dahil ihtiyaç kredilerine uygulanan ortalama faiz oranı 28 Şubat haftasında yüzde 71.41 seviyesinde bulunurken, ticari kredilere uygulanan faiz oranları yüzde 55.25 oldu. Bu oranlar, bankaların kredi verme konusundaki isteksizliğini ve piyasa koşullarını yansıtıyor. Tüketiciler, yüksek faiz oranları nedeniyle zor durumda kalıyor.
Sonuç olarak, Merkez Bankası’nın faiz indirimleri, mevduat faizlerinde bir düşüş sağlasa da, kredi faizlerinde aynı etkiyi yaratmamaktadır. Bu durum, ekonomik sıkıntılar yaşayan vatandaşlar ve reel sektör için ciddi bir sorun teşkil ediyor. Bankaların ticari kredi faizlerini düşürme konusundaki isteksizliği, finansman sorununu derinleştiriyor.